नवी दिल्ली:
इस्रायल हिजबुल्लाह युद्ध: इस्रायल एका बाजूला, गाझा (इस्रायल हमास युद्ध) आणि दुसरीकडे लेबनॉन (इस्रायल लेबनॉन युद्धहिजबुल्लाहवर सातत्याने हल्ले होत आहेत. हिजबुल्लाहवरील हल्ल्यांना आता एक महिना पूर्ण होत आहे. अशा परिस्थितीत हिजबुल्लाह किंवा इस्रायल या दोघांपैकी कोणीही उदासीनता दाखवताना दिसत नाही. इस्रायलला शांत करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर निश्चितच प्रयत्न सुरू झाले आहेत. त्याचवेळी इस्रायल गाझा किंवा हमासबाबत कोणतीही हलगर्जीपणा दाखवण्याच्या मनस्थितीत नाही. पण, दुसरीकडे, लेबनॉनमधील हिजबुल्लाह काही अटींसह लढवय्यांवर हल्ले थांबवण्यास तयार आहे. हे असे का होते? यामागचे कारण जाणून अमेरिकेसह अनेक बलाढ्य देश आश्चर्यचकित झाले आहेत.
इस्रायली नौदलाची चिंता
इस्त्रायली नौदलाचे अधिकारी म्हणतात की हिजबुल्लाकडे अजूनही कार्यरत नौदल शाखा आहे आणि ते जहाजविरोधी क्षेपणास्त्रे आणि शक्यतो नौदल बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रांनी सज्ज आहे, असे जेरुसलेम पोस्टने वृत्त दिले आहे. ही भीती इस्रायली नौदलाला सतावत आहे.
नौदल IDF
फोटो क्रेडिट: www.idf.il/
हिजबुल्लाकडे नौदल शक्ती आहे
आयडीएफने गेल्या दशकात हिजबुल्लाहच्या नौदलाच्या क्षमतेवर बारकाईने लक्ष ठेवले आहे. त्याचे बहुतांश लक्ष रशियन बनावटीच्या सुपरसॉनिक याखोंट क्षेपणास्त्रावर होते. एका मूल्यांकनानुसार, हे क्षेपणास्त्र रशियाकडून सीरियाला विकले गेले आणि नंतर ते हिजबुल्लाला हस्तांतरित केले गेले.
इराणच्या मदतीने नौदल सज्ज
हिजबुल्लाहने इराणच्या पाठिंब्याने एक गुप्त नौदल युनिट तयार केल्याचे बोलले जात आहे. त्यासाठी बरीच तयारी केली आहे पण इस्रायल वेळोवेळी कमी करत आहे. इस्रायल या प्रकरणावर सतत लक्ष ठेवून होते आणि हळूहळू तयारी करत आहे. हिजबुल्लाच्या नौदल युनिटमध्ये बंदरांवर हल्ला करण्याची क्षमता आहे आणि याचीच इस्रायली नौदलाला भीती वाटते. इस्रायलकडे तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत क्षेपणास्त्रे आणि रडार यंत्रणा आहेत. इस्रायलची आणखी एक चिंतेची बाब म्हणजे येमेनमधील हुथी दहशतवाद्यांकडे काही क्षेपणास्त्रेही असू शकतात.

फोटो क्रेडिट: www.idf.il
हिजबुल्लाच्या नौदलाकडे क्षेपणास्त्रे आहेत
इस्रायली नौदलाच्या अधिकाऱ्यांचा असा विश्वास आहे की हिजबुल्ला लेबनीज पाण्याजवळ अचानक नौदल हल्ल्याचा प्रयत्न करू शकतो. पण, IDF च्या सागरी दक्षतेमुळे ही शक्यता कमीच दिसते.
उल्लेखनीय आहे की दुसऱ्या लेबनॉन युद्धादरम्यान हिजबुल्लाहने आयएनएस हानिटवर सी-802 क्षेपणास्त्राने हल्ला केला होता. आता इस्रायलचा असा विश्वास आहे की तेव्हा आणि आताच्या दरम्यान हिजबुल्लाच्या नौदलाने आपली शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रे सुधारली असावीत. याची बरीच तयारी गेल्या दशकात झाली असावी.
इराणने छुप्या पद्धतीने क्षेपणास्त्रांचा पुरवठा केला
इस्रायलच्या आयडीएफचा असा विश्वास आहे की इराणने सध्याच्या युद्धापूर्वी आणि दरम्यान हिजबुल्लाला गुप्तपणे विविध प्रकारच्या क्षेपणास्त्रांचा पुरवठा केला असावा.

नौदल IDF
फोटो क्रेडिट: www.idf.il
हुथी दहशतवाद्यांनी क्षेपणास्त्रांचाही वापर केला आहे
इस्रायली संरक्षण तज्ञांचे मत आहे की हुथी दहशतवाद्यांनी नौदल बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राचा वापर केला होता ज्यामुळे अनेक पाश्चात्य गुप्तचर संस्थांना आश्चर्य वाटले. त्या क्षेपणास्त्रात लक्ष्य प्राप्त करण्याची इलेक्ट्रो-ऑप्टिकल क्षमता होती. हे क्षेपणास्त्र धोकादायक अस्त्र असल्याचे त्यांचे मत आहे. हे क्षेपणास्त्र अतिशय अचूकपणे हल्ला करते आणि ते वेळेत ओळखणे आणि नष्ट करण्यासाठी कारवाई करणे कठीण होते. हे एक आव्हान आहे ज्याचा सामना करणे आवश्यक आहे.
चीनकडे अशी क्षेपणास्त्रे आहेत
इस्रायली संरक्षण तज्ञ म्हणतात की आम्हाला माहित होते की चिनी लोकांकडे देखील अशीच क्षेपणास्त्रे आहेत, परंतु इराणींनी क्षमता सुधारित करून आणि हुथी दहशतवाद्यांना हस्तांतरित करून आम्हाला आश्चर्यचकित केले आहे. गेल्या वर्षी या क्षेपणास्त्रांचा हौथींनी केलेला हल्ला पाहिला होता, तेव्हा या क्षेपणास्त्रांनी लक्ष्य थोडेसे चुकवले होते. आता यात आणखी सुधारणा झाल्या असण्याची शक्यता तज्ज्ञांनी व्यक्त केली आहे. ही क्षेपणास्त्रे अशा कोनात अचानक हल्ला करतात की त्यांना रोखणे कठीण होते.