जम्मू-काश्मीरमधील विधानसभेच्या ९० जागांसाठी मंगळवारी म्हणजेच आज सकाळपासून मतमोजणी सुरू होणार आहे. या निवडणुकीचे निकाल 2019 मध्ये कलम 370 रद्द केल्यानंतर केंद्रशासित प्रदेशात पहिले निवडून आलेले सरकार स्थापन करण्याचा मार्ग मोकळा करेल. विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेस-नॅशनल कॉन्फरन्स युती, पीपल्स डेमोक्रॅटिक पार्टी (पीडीपी) आणि भारतीय जनता पक्ष (भाजप) हे प्रमुख प्रतिस्पर्धी आहेत. पूर्वीचे राज्य जम्मू आणि काश्मीर आणि लडाख या केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये विभाजित झाल्यानंतर पाच वर्षांनी ही निवडणूक होत आहे.
- सीमा केंद्रशासित प्रदेशात सर्व काही सुरळीत राहावे यासाठी जम्मू-काश्मीरमधील सर्व मतमोजणी केंद्रांवर त्रिस्तरीय सुरक्षा व्यवस्था करण्यात आली आहे. काश्मीर खोरे आणि जम्मू प्रदेशातील सर्व केंद्रांवर सुरक्षा जवानांनी पोझिशन घेतली आहे. 2014 नंतर पहिल्यांदाच जम्मू-काश्मीरमध्ये तीन टप्प्यात विधानसभा निवडणुका झाल्या. काश्मीर खोरे आणि जम्मू विभागातील 90 जागांपैकी पहिल्या टप्प्यात 24 जागांवर, दुसऱ्या टप्प्यात 26 आणि तिसऱ्या टप्प्यात 40 जागांवर मतदान झाले.
- केंद्रशासित प्रदेशाच्या 90 सदस्यीय विधानसभेसाठी निवडणूक लढवणाऱ्या 873 उमेदवारांच्या भवितव्याचा फैसला मंगळवारपर्यंत होण्याची शक्यता आहे. यावेळी 63.45 टक्के मतदान झाले, जे 2014 च्या विधानसभा निवडणुकीत नोंदवलेल्या 65.52 टक्क्यांपेक्षा कमी आहे.
- निवडणूक लढवणाऱ्या प्रमुख उमेदवारांपैकी नॅशनल कॉन्फरन्सचे नेते ओमर अब्दुल्ला हे बडगाम आणि गंदरबल या दोन विधानसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवत आहेत. पीपल्स कॉन्फरन्सचे सज्जाद गनी लोन-हंदवाडा आणि कुपवाडा मतदारसंघातून, प्रदेश काँग्रेस कमिटीचे अध्यक्ष तारिक हमीद कारा बटमालू आणि भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष रवींद्र रैना नौशेरा मतदारसंघातून निवडणूक लढवत आहेत.
- अन्य उमेदवारांमध्ये काँग्रेसचे सरचिटणीस गुलाम अहमद मीर (दूरू), पीडीपी नेते वाहिद पारा (पुलवामा), इल्तिजा मुफ्ती (बिजबेहारा), ‘जम्मू आणि काश्मीर-अपनी पार्टी’चे अध्यक्ष अल्ताफ बुखारी (चनापुरा), भारतीय कम्युनिस्ट पक्षाचे ज्येष्ठ (मार्क्सवादी) यांचा समावेश आहे. नेते मोहम्मद युसूफ तारिगामी (कुलगाम) आणि माजी उपमुख्यमंत्री मुझफ्फर हुसेन बेग आणि तारा चंद यांचा समावेश आहे.
- एक्झिट पोलमध्ये एनसी-काँग्रेस आघाडीला आघाडी मिळाल्याचे दिसून आले आहे. प्रादेशिक पक्षांनाही काही जागा मिळण्याची शक्यता आहे. 2014 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपने जिंकलेल्या 25 जागांच्या संख्येत किंचित सुधारणा होण्याची अपेक्षा आहे, तर 10 वर्षांपूर्वी झालेल्या निवडणुकीत 28 जागा जिंकणाऱ्या पीडीपीला यावेळी 10 पेक्षा कमी जागा मिळण्याची अपेक्षा आहे.
- निकालापूर्वीच जम्मू-काश्मीरचे राजकारण तापले आहे. गरज पडल्यास काँग्रेस-एनसी पीडीपीची मदत घेणार का या प्रश्नावर, एनसी अध्यक्ष फारूख अब्दुल्ला यांनी सोमवारी सांगितले की त्यांचा पक्ष केंद्रशासित प्रदेशात सरकार स्थापन करण्यासाठी मेहबुबा मुफ्ती यांच्या पक्षाचा पाठिंबा घेण्याचा विचार करण्यास तयार आहे. लेफ्टनंट गव्हर्नरला जम्मू आणि काश्मीर विधानसभेतील पाच राखीव जागांवर सदस्य नामनिर्देशित करण्याचा अधिकार देण्याच्या हालचालीवर टीका करताना ते म्हणाले की भाजपच्या नेतृत्वाखालील केंद्र सरकारने यापुढे पुढे गेल्यास त्यांचा पक्ष सर्वोच्च न्यायालयात जाईल.
- अब्दुल्ला यांनी स्वतःला मुख्यमंत्रीपदाच्या शर्यतीतून बाहेर फेटाळून लावले आणि म्हणाले की जम्मू आणि काश्मीरला राज्याचा दर्जा बहाल केला पाहिजे जेणेकरून नवीन सरकारकडे लोकांच्या समस्या सोडवण्याची शक्ती असेल.
- भाजप जम्मू आणि काश्मीर युनिटचे प्रमुख रवींद्र रैना म्हणाले की त्यांचा पक्ष 35 जागा मिळवून प्रदेशातील सर्वात मोठा पक्ष म्हणून उदयास येईल आणि समविचारी आणि अपक्ष उमेदवारांच्या मदतीने सरकार स्थापन करेल.
- रवींद्र रैना यांनी असेही सांगितले की, पुनर्रचना कायद्यानुसार पाच आमदारांचे नामनिर्देशन उपराज्यपालांकडून केले जात आहे. पीडीपी नेत्या इल्तिजा मुफ्ती म्हणाल्या की, उपराज्यपालांना विधानसभेत पाच सदस्य नामनिर्देशित करण्याचा अधिकार देणे म्हणजे निवडणुकीतील निकालपूर्व हेराफेरी आहे.
- “उद्या कोणाला बहुमत मिळाले तरी, ‘भारत’ आघाडी, पीडीपी आणि इतर प्रादेशिक पक्षांना माझी नम्र विनंती आहे की त्यांनी राज्यत्वासाठी एकत्र यावे,” बारामुल्लाचे लोकसभा सदस्य शेख अब्दुल रशीद उर्फ इंजिनियर यांनी पत्रकारांना सांगितले.
