नवी दिल्ली/लखनौ:
भारतीय निवडणूक आयोगाने (EC) महाराष्ट्र आणि झारखंड विधानसभा निवडणुकीसह 48 विधानसभा जागा आणि 2 लोकसभेच्या जागांसाठी पोटनिवडणुकीच्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. उत्तर प्रदेशातील 9 जागांसाठी पोटनिवडणुकीचे वेळापत्रकही जाहीर करण्यात आले आहे. अयोध्येतील मिल्कीपूर मतदारसंघाची सर्वाधिक चर्चा असली तरी तेथे पोटनिवडणूक होणार नाही. निवडणूक आयोगानेही मिल्कीपूर जागेवर पोटनिवडणूक न घेण्याबाबत उत्तर दिले आहे.
निवडणूक आयोगाने सांगितले की मिल्कीपूर, यूपीमधील पोटनिवडणुकीची घोषणा करण्यात आली नाही कारण भाजपचे माजी आमदार बाबा गोरखनाथ यांनी 2022 मध्ये निवडणुकीत विजयी झालेल्या सपा आमदार अवधेश प्रसाद यांच्या विरोधात अलाहाबाद उच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली आहे. ही याचिका अद्याप प्रलंबित आहे. दरम्यान, निवडणूक आयोग भाजपच्या बाजूने काम करत असल्याचा आरोप समाजवादी पक्षाने केला आहे. कानपूरच्या सिसामऊ जागेचे प्रकरणही न्यायालयात असल्याचे पक्षाच्या वतीने सांगण्यात आले. परंतु, आयोग तेथे निवडणुका घेत आहे.
अवधेश प्रसाद संसदेत पोहोचल्यानंतर ही जागा रिक्त झाली
सपाचे अवधेश प्रसाद मिल्कीपूरचे आमदार होते. 2024 मध्ये त्यांनी फैजाबादमधून लोकसभा निवडणूक लढवली आणि संसदेत पोहोचले. ते 7 हजार मतांनी विजयी झाले होते. त्यानंतर ही जागा रिक्त झाली.
गोरखनाथ यांनी याचिका का दाखल केली?
वास्तविक, भाजप उमेदवार बाबा गोरखनाथ यांनी 2022 च्या विधानसभा निवडणुकीच्या निकालाबाबत अलाहाबाद उच्च न्यायालयाच्या लखनऊ खंडपीठात याचिका दाखल केली होती. त्यांनी निवडून आलेले आमदार अवधेश प्रसाद यांच्या निवडणूक प्रतिज्ञापत्रावर प्रश्न उपस्थित करून त्यांच्या निवडणुकीला आव्हान दिले होते. गोरखनाथ यांच्या वतीने सांगण्यात आले की, अवधेश प्रसाद यांनी दाखल केलेले प्रतिज्ञापत्र एका व्यक्तीने नोटरी केले होते ज्याचा परवाना संपला होता. अशा स्थितीत हे प्रतिज्ञापत्र बेकायदेशीर होते. गोरखनाथ यांनी अवधेश प्रसाद यांचे नामांकन रद्द करण्याची विनंती करणारी याचिका दाखल केली होती.
अवधेश प्रसाद यांच्या मिल्कीपूरमधील पोटनिवडणुकीत भाजप कसा विजय मिळवेल, या रणनीतीवर काम सुरू आहे.
एसपींनी निवडणूक आयोगाच्या हेतूवर प्रश्न उपस्थित केले
निवडणूक आयोगाचे दोन डोळे असल्याचा आरोप समाजवादी पक्षाचे प्रवक्ते फकरुल हसन चांद यांनी केला आहे. मिल्कीपूरचे प्रकरण न्यायालयात असेल तर निवडणूक होणार नाही, असे ते म्हणाले. पण असेच प्रकरण सिसामऊ विधानसभा जागेचे आहे, तिथे निवडणूक होत आहे. फकरुल हसन चंद म्हणतात की, सिसामऊ येथील समाजवादी पक्षाचे माजी आमदार इरफान सोलंकी यांनीही न्यायालयात याचिका दाखल केली आहे. कनिष्ठ न्यायालयाने दिलेल्या शिक्षेला त्यांनी उच्च न्यायालयात आव्हान दिले आहे.
बाबा गोरखनाथ याचिका मागे घेऊ शकतात का?
तत्पूर्वी, बाबा गोरखनाथ यांचे वकील रुद्र विक्रम सिंह म्हणाले की, त्यांचे अशिला याचिका मागे घेऊ शकतात. मात्र, बाबा गोरखनाथ यांनी त्यांच्या वकिलाच्या वक्तव्यापासून स्वत:ला दूर केले आहे. सध्या कायदेशीर मत घेत असल्याचे गोरखनाथ यांनी सांगितले. तो म्हटल्यावरच वकील याचिका मागे घेतील.
मिल्कीपूरचे राजकीय समीकरण?
अयोध्येतील मिल्कीपूर मतदारसंघात 34% OBC आणि 36% सामान्य मतदार निकाल लावतात. या जागेवर 9.48% मुस्लिम मतदार आहेत. अनुसूचित जातीचे 20% मतदार आहेत. तर सर्वसाधारण प्रवर्गातील मतदारांचा वाटा 36.04% आहे. मिल्कीपूरमध्ये एकूण ३.६९ लाख मतदार आहेत. या जागेवर ब्राह्मण आणि ठाकूर ही भाजपची मजबूत व्होट बँक मानली जाते. तर समाजवादी पक्षाकडे यादव-एससी आणि मुस्लिम व्होट बँक आहे. गेल्या 5 निवडणुकांमध्ये सपाने मिल्कीपूरची जागा तीनदा, भाजपने एकदा आणि बसपाने एकदा जिंकली.
उमेदवार कोणाला करता येईल?
या जागेवर सपा आणि भाजपमध्ये थेट लढत होणार आहे. अवधेश प्रसाद यांचे पुत्र अजित प्रसाद यांना सपाकडून तिकीट मिळणार हे जवळपास निश्चित झाले आहे. तर भाजपला अद्याप उमेदवार निश्चित करता आलेला नाही.
यूपीच्या या 9 जागांवर निवडणूक होणार आहे
यूपीच्या 9 जागांवर विधानसभा पोटनिवडणूक होणार आहे. यामध्ये मैनपुरीची करहल, कानपूरची सिसामऊ, प्रयागराजची फुलपूर, आंबेडकर नगरची काटेहरी, मिर्झापूरची माझवान, गाझियाबाद सदर, अलीगढची खैर, मुझफ्फरनगरची मीरापूर आणि मुरादाबादची कुंडरकी सीट यांचा समावेश आहे. या जागांवर 13 नोव्हेंबर रोजी पोटनिवडणूक होणार आहे.
मिल्कीपूर पोटनिवडणुकीत योगी आदित्यनाथ आणि अवधेश प्रसाद यांच्यात लढत, काय आहे रणनीती?
या जागा का रिक्त झाल्या?
सपा प्रमुख अखिलेश यादव हे करहल मतदारसंघाचे आमदार होते, त्यांनी कन्नौजमधून खासदार म्हणून निवडून आल्यानंतर राजीनामा दिला. सपा आमदार इरफान सोलंकी यांना कानपूरच्या सिसामऊ मतदारसंघातून अपात्र ठरवण्यात आले आहे. प्रयागराजची फुलपूर जागा भाजपकडे होती, त्यांचे आमदार प्रवीण पटेल खासदार म्हणून निवडून आले आहेत, त्यानंतर त्यांनी राजीनामा दिला आहे.
यूपीमध्ये पोटनिवडणूक, समाजवादी पक्षाने 6 उमेदवारांची नावे जाहीर, त्यांना करहालमधून तिकीट
